Bij hitte en/of ozonpieken zijn we allemaal vatbaar voor min of meer ernstige gezondheidsklachten die zelfs tot medische noodgevallen kunnen leiden. Onderschat de symptomen niet en bescherm uzelf!
Factoren die de situatie kunnen verergeren
Sommige mensen verdragen warmte beter dan anderen. Toch loopt iedereen in mindere of meerdere mate risico bij hitte en/of ozonpieken. Sommige factoren – zoals de inname van geneesmiddelen, sportprestaties of milieugebonden factoren – kunnen de symptomen zelfs verergeren. U kan ze maar beter vermijden!
Ziekte en de inname van geneesmiddelen
Sommige ziekten verhogen het risico op gezondheidsklachten bij hitte of hoge ozonconcentraties. Dat is bijvoorbeeld het geval met de ziekte van Parkinson of de ziekte van Alzheimer. Ook mensen met hart- en longproblemen, zware uitdrogingsverschijnselen of een alcoholverslaving zijn extra kwetsbaar, zeker omdat bepaalde geneesmiddelen de symptomen kunnen verergeren. Neemt u vochtafdrijvende, ontstekingswerende of bloeddrukverlagende medicijnen? Contacteer uw behandelend arts en laat eventueel de dosis aanpassen.
Zware inspanningen
Terwijl u aanhoudende lichamelijke inspanningen levert (zware lasten dragen, joggen...), geeft uw lichaam warmte af. Is de lucht bovendien vochtig, dan verloopt de verdamping via zweet minder snel en kan uw lichaam zijn temperatuur moeilijker regelen. In die situatie bent u nog gevoeliger voor de risico's veroorzaakt door grote hitte. Als u zware inspanningen levert, stijgen trouwens uw hartritme en uw bloeddruk, en wordt u kortademiger: u bent dus nog gevoeliger voor de negatieve impact van ozon. Bij hitte en/of ozonpieken kan u zware lichamelijke inspanningen dus maar beter vermijden, zeker als u niet meteen in conditie bent!
Vervuilde omgeving
Ozon is niet de enige vervuilende stof met negatieve gevolgen. Bij warm weer kunnen o.a. ook fijn stof, stikstofoxide, zwaveldioxide of benzeen in hogere concentraties in de lucht aanwezig zijn. De nabijheid van een bron van vervuiling (een drukke autoweg, een industriële verbrandingsoven...) kan de risico's verhogen. Indien mogelijk blijft u best op een afstand van zulke plekken.
Gebrekkige isolatie
Vooral in slecht geïsoleerde woningen kan de temperatuur hoog oplopen. Dat is ook het geval op zolder of in zuidelijk georiënteerde gebouwen. Doe de gordijnen dicht om de zon buiten te houden, zorg op het einde van de dag voor verluchting en zoek, indien mogelijk, koele plekken in het Gewest op.
Gezondheidsproblemen die zich kunnen voordoen bij grote hitte:
Zonnesteek
Hevige hoofdpijn, hoge koorts, sufheid, flauwvallen en misschien oppervlakkige brandwonden? U heeft wellicht een zonnesteek doordat uw hoofd te lang aan de zon werd blootgesteld. Vooral kinderen die bij hitte te lang in de zon zitten, kunnen een zonnesteek oplopen. Probeer het slachtoffer snel af te koelen onder een douche of door diens kleren nat te maken. Breng hem of haar naar een koele en goed verluchte plek en laat hem of haar veel water drinken.
Hittekrampen
Deze spierkrampen in benen, armen of de buik gaan meestal gepaard met bovenmatig zweten tijdens zware lichamelijke inspanningen. Ga meteen rusten, drink water en vul eventueel aan met oraal rehydratiezout (ORS).
Uitputting door hitte
Na enkele hete dagen waarop u veel heeft gezweet, heeft uw lichaam veel water en zouten verloren. Uitputting door hitte kan zich manifesteren door grote vermoeidheid, duizeligheid, hoofdpijn, misselijkheid, flauwte, slapeloosheid of ongebruikelijke nachtelijke onrust. Vooral oudere mensen krijgen er last van. Leg het slachtoffer languit, trek de kleren uit, verfris hem of haar en hydrateer hem of haar met water en rehydratiezout.
Let op: uitputting door hitte kan ontaarden in een hitteslag als u bijvoorbeeld merkt dat de huid van het slachtoffer rood is en warm aanvoelt, dat hij of zij niet zweet, hoge koorts heeft en verward is.
Hitteslag
Bij lange blootstelling aan hitte slaagt het lichaam er niet langer in onze lichaamstemperatuur te regelen. De symptomen kunnen uiteenlopend zijn: koorts, snellere hartslag, ongebruikelijke gejaagdheid, warme, rode en droge huid, hoofdpijn, misselijkheid, braken, stuipen, flauwvallen en zelfs coma.
Een hitteslag is een medisch noodgeval, dat mogelijk tot de dood kan leiden. Vooral als het slachtoffer niet meer bij bewustzijn is, moet u onmiddellijk de hulpdiensten verwittigen. In afwachting van hun komst, trekt u het slachtoffer de kleren uit en tracht u hem of haar af te koelen!
Klachten door te hoge ozonconcentraties
Kortademigheid, geïrriteerde ogen en keel, hoofdpijn: ozon heeft invloed op de slijmvliezen, met name ter hoogte van de longen, de luchtwegen en de ogen. Ook gezonde mensen kunnen er last van krijgen, maar vooral kinderen, oudere mensen en chronisch zieken (met bijvoorbeeld astma) zijn kwetsbaar.
Krijgt u last van dergelijke symptomen, stop dan meteen met elke vorm van inspanning en blijf binnen. Tijdens ozonpieken kan de ozonconcentratie binnenshuis de helft lager liggen dan buiten
Wat als u zich niet goed voelt?
- Verwittig onmiddellijk de behandelend arts of de dokter van wacht.
- Is het slachtoffer verward, heeft hij of zij hoge koorts en is hij of zij buiten bewustzijn: bel de hulpdiensten – Tel. : 100 of 112
In afwachting van hun komst:
- Laat het slachtoffer water drinken en maak zijn of haar kleren nat.
- Zorg voor verluchting en tocht in huis.